مدیرعامل شاپرک:
هویت PSPها باید از بانک ها مستقل شود
محسن قادری مدیرعامل شاپرک در گفت وگو با سایت خبری بانکداری الکترونیک، در مورد وضعیت فعلی شاپرک و برنامه هایش برای شرکت های PSP صحبت کرده است که می خوانید.
تصور می کنید شاپرک طی 2 سال فعالیت خود به کدام اهداف خود نرسیده است؟
صحبت از اینکه شرکت شاپرک در حال حاضر به کدام اهداف خود رسیده و به کدام اهداف خود نرسیده کمی زود است. البته اگر بخواهیم به صورت کلی قضاوت کنیم شاپرک از این نگاه که توانست شبکه پرداخت کارتی را ساماندهی کند در عمل به هدف خود رسیده است. اما اگر بحواهیم به جزئیات توجه کنیم و ریز اهداف را در نظر بگیریم باید به طور عرف یک دوره 3 ساله به عنوان یک دوره کوتاه مدت را برای چنین شرکت هایی در نظر بگیریم و بعد ببینیم که طی این مدت به اهداف کوتاه مدت خود دست یافته است یا خیر . بنابراین بهتر است کمی شکیبا باشیم تا برخی اهداف که بخشی از آنها عملیاتی شده نیز عملیاتی شود سپس به قضاوت بپردازیم. تصور من این است که روند نسبتا خوبی را در پیش گرفته ایم و امیدوارم که بتوانیم همچنان به روند ادامه دهیم.
چه چالش هایی می تواند روند فعلی را کند یا متوقف کند؟
شاپرک به عنوان قلب نظام پرداخت قوام لازم را یافته است و توقف پذیر نیست، اما از سوی دیگر مسیر نظام پرداخت در کشور ما هم کم چالش نیست. موازنه درست بین حرکت و برداشتن موانع نکته مهمی است که سعی می کنیم همواره در نظر داشته باشیم. به هر حال چالش ها یک روزه به وجود نیامده که یک روزه بتوان آنها را از پیش رو برداشت. در نتیجه برای هر بهبود ساختار صنعت پرداخت باید با احتیاط حرکت کرد. در این راستا مهم ترین راهبرد این است که روحیه همگرایی در میان خانواده نظام پرداخت حفظ شود. در چنین صورتی حل مسایل ممکن است کمی دیر یا زود عملیاتی شود اما چشم انداز کاملا موفقیت آمیز است.
شاپرک در کدام نقاط موفق تر عمل کرده است؟
اگر از فضای شاپرک کمی فراتر برویم و صنعت پرداخت را مورد تحلیل قرار دهیم به نظرم این صنعت پرداخت در کشور ما فارغ از برخی از اشتباهات استراتژیک مانند تاکید بر توسعه کمی پایانه های فروش، توانسته جایگاه مناسب خود را در فرایند مبادلات کالا و خدمات کشور کسب کند. در این راستا از یک سو باعث شد تا بسیاری از تراکنش های بانکی که به هر حال برای بانک چه به صورت شعبه و چه غیر شعبه ای هزینه بر و زمان بر بود از فرایند بانک خارج کند. یعنی اینکه کمک کرد تا بانکدار به بانکداری خود بیشتر توجه کند.
از سوی دیگر به بانک مرکزی کمک کرد تا در بحث نقدینگی نظارت بهتری انجام دهد همچنین پول و مسکوک کمتری چاپ کند. بعد سوم توسعه نظام پرداخت آن است که اساسا صنعتی شکل گرفته است که نسبتا مستقل است و سهمی را در تولید ناخالص ملی به خود اختصاص داده است. همچنین در مسیر تسهیل مبادلات تجاری به عنوان یک بال موثر به تسهیل فضای کسب و کار اصناف مختلف کمک کند بطوری که در حال حاضر نظام پرداخت الکترونیکی در جایگاهی قرار گرفته که به عنوان یک اصل بدیهی به آن توجه می شود و تجارت بدون پرداخت الکترونیکی برای کسی اکنون قابل تصور نیست.
برنامه های شما چیست؟ به هر حال قرار نیست شما کپی آقای قطبی باشید؟
قطعا همین طور است. در عین حال که شاپرک مسیر توسعه خود را طی خواهد کرد، آنچه که بنده در برنامه های آتی خود پیش بینی کرده ام شامل دو محور اساسی است. محور مهم اول این است که بستری فراهم شود تا
شرکت های PSP مستقل از بانک ها احساس هویت کنند. در حال خاضر با وجود اینکه از نظر ساختار حقوقی این بستر فراهم شده به دلیل برخی کاستی ها، بانک ها هم چنان فراتر از نقش سهامداری خود در شرکت های PSP عمل می کنند. نکته مهم اینجاست که ما اعتقاد داریم تا بستر مناسب فراهم نشود نمی توانیم از بانک درخواست کنیم که به ایفای نقش سهامداری خود بسنده کند.
برای مثال وقتی نظام کارمزد اصولی نباشد بانک ها از سرمایه گذاری خود انتظارات مورد نظر خود را دنبال می کنند. از سوی دیگر شرکت PSP هم به درآمدهای حاصل از قراراداد با بانک وابسته است. بنابرای این در گام اول باید نظام کارمزد اصولی را عملیاتی کرد سپس از ذی نفعان حوزه پرداخت از جمله بانک ها خواست فراتر از نقش خود عمل نکنند و شرکت های PSP هم این زمینه را پیدا کنند که مسقلا به فعالیت بپردازند.
محور دوم چیست؟
محور دوم بهبود فضای کسب و کار پرداخت از دو منظر است. یکی اینکه خدمات ارزش افزوده را روی کانال های پرداخت توسعه دهیم و دوم اینکه بهره وری شبکه پرداخت را بالا ببریم. در این مسیر حذف پایانه های غیر فعال یکی از اهداف است اما اعتقاد داریم که این کار از طریق سیاستگذاری انجام شود به طوری که پذیرنده وPSP برایشان مقرون به صرفه نباشد که پایانه بدون تراکنشی در یک فروشگاه نصب شود. در این راستا تلاش است که در ابتدا حس مسوولیت اجتماعی در میان PSPها تقویت شود و خود آنها در راستا حفظ سرمایه های ملی از توسعه غیر موثر شبکه هایشان اجتناب و در عین حال پایانه های غیر فعال را از شبکه کارتخوان هایشان جمع آوری کنند.