نمادی که اعتمادی به آن نیست
شبنم کهن چی- نظارت بر پرداخت های اینترنتی در ایران تبدیل به مشکلِ جدی شده که از سوی مسوولان آنطور که باید جدی گرفته نمی شود. شاید برخی از ما بارها خرید اینترنتی انجام داده باشیم و خدمات و کالایی دریافت کرده باشیم که غیرقانونی بوده باشد که از جمله این کالاها و خدمات می توان از وی پی ان ها و کالاهای قاچاق نام برد.
@Shkohanchi
این روزها درگاه های پرداخت اینترنتی در بسیاری از سایت ها دیده می شود؛ همراه با نماد اعتماد الکترونیکی، بدون نماد اعتماد الکترونیکی و حتی با نماد اعتماد الکترونیکی منقضی شده؛ اما هیچ نهادی بر استفاده از درگاه های پرداخت و وضعیت نماد اعتماد الکترونیکی در سایت ها نظارت نمی کند. این وضعیت گواه آن است که اجاره و خرید و فروش درگاه های پرداخت اینترنتی تبدیل به یک کسب و کار شده است. عده ای با استفاده از اسناد و مدارک ساختگی درگاه ها را دریافت می کنند و در اختیار کسانی قرار می دهد که خودشان قادر به دریافت درگاه پرداختی نیستند. وگرنه چطور ممکن است فروشنده وی پی ان یا کالاهای غیرقانونی بتواند درگاه پرداخت اینترنتی دریافت کند؟
در حالی که برخی بانک مرکزی را مسوول نظارت و ساماندهی درگاه های الکترونیکی می دانند، برخی دیگر وزارت صنعت، مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و مشخصا کمیته نظارت بر کسب و کار اینترنتی را مسوول نظارت بر نمادهای اعتماد و طبیعتا درگاه های پرداخت می دانند. شکی نیست که هر دو نهاد باید بر بخشی از روند فروش اینترنتی نظارت داشته باشند. درگاه های پرداختی بانکی در بسیاری از سایت های غیرقانونی و سایت هایی که نماد اعتماد الکترونیکی شان منقضی شده، فعال است.
نمادهای اعتماد الکترونیکی که از سوی سازمان توسعه تجارت الکترونیکی اعطا می شود نیز وضعیت بسامانی ندارد. این در حالی است که کمیته ای تحت عنوان کمیته نظارت بر کسب و کار اینترنتی وظیفه رصد و رسیدگی به این وضعیت را دارد که ظاهرا هر دو نهاد کوتاهی می کنند. پلیس فتا نیز در حد تذکر ایفای نقش می کند.
در چنین شرایطی چه اتفاقی می افتد؟ کلاهبرداران به سادگی می توانند از درگاه های پرداخت قانونی برای انجام کارهای غیر قانونی استفاده کنند، پولی که از کسب و کارشان به دست می آورند، بسیار ساده به حساب بانکی شان می رود. از سوی دیگر کاربران در سایت هایی که مربوط به برندهای معتبر است اما نماد اعتماد الکترونیکی ندارند یا منقضی شده اند، سرگردان می مانند و در نهایت بی مسوولیتی و بی تعهدی به کسب و کارها و کاربران آسیب می رساند. شاید گفته شود نظارت بر درگاه ها و رصد نمادهای اعتماد الکترونیکی کار دشواری است. اما به هر حال این وظیفه دولت و دستگاه های مربوطه است. بدیهی است سامان دادن به این وضعیت آشفته دشوار و زمان بر است. اگر از ابتدا نظارت صحیحی بر این ماجرا انجام شده بود، حالا با چنین وضعیت دشواری روبه رو نبودیم. هر زمانی که نهادهای مرتبط اقدام به ساماندهی این وضعیت کنند، به نفع کاربران و صاحبان کسب و کار است.