فناوران- برخی استارت آپ ها به انتخاب مرکز توانمندسازی و تسهیل گری کسب و کارهای نوپا به جلسه با وزیر فاوا دعوت شدند تا از مشکلات شان، به ویژه در حوزه فیلترینگ بگویند. نحوه انتخاب این افراد به این شکل بود که تلاش شده بود افراد از حوزه های کاری مختلف و متنوع حضور یابند و البته حجم فعالیت آنها نه خیلی بزرگ و نه خیلی کوچک باشد. 

وکیل زاده مدیرعامل فروشگاه زنبیل و دبیر اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی: چرا عمده حمایت ها از تعدادی از استارت آپ های خاص صورت می گیرد. چرا فقط برخی استارت آپ ها می توانند از تسهیلات صندوق نوآوری استفاده کنند؟ کل بازار استارت آپی ایران اکنون در دست دو سه تا VC است و آنها اجازه ورود استارت آپ های جدید را نمی دهند.

پیشنهادم به دولت این است که فضای آموزش را ایجاد کرده و چارچوب تجارت را به کسب و کارها یاد بدهد. علاوه بر این امکان تبلیغات رایگان در صدا و سیما برای استارت آپ ها و معافیت های مالیاتی در سال های اول کار که هیچ درآمد و سودی وجود ندارد، فراهم شود. 

پویا پیرحسین لو مدیرعامل ابرآروان: آیا اصلاحات مدنظر دولت تنها به این معنی است که سایت جدیدی فیلتر نشود؟ اگر یک ویدئوی خوب آموزشی داشته باشم چرا باید تنها امکانم برای بارگزاری آپارات باشد و اجازه فعالیت در یوتیوب را ندارم؟ اگر می خواهیم کره شمالی باشیم از همین الان بگویید. چرا امام جمعه تهران باید بتواند در توییتر با مردم خارج از کشور صحبت کند ولی من اجازه و امکان این کار را نداشته باشم؟ اختلالی که در اینترنت کشور پیش آمد ضرر زیادی به ما وارد کرد و چرا هیچ امکانی برای شکایت از این اختلال و طلب خسارت وجود ندارد؟ درباره فیلتر سرویس های خارجی هم، این کار بزرگ ترین ظلم به کسب و کارهای داخلی است که از این خدمات بهره می گیرند.

 امین امیرشریفی مدیرعامل کافه بازار: در بحث رقابت سرویس های ایرانی با سرویس های خارجی، اعمال سلیقه ای محدودیت های محتوایی برای ما مشکلات زیادی ایجاد کرده است. درحالی که کاربر ایرانی به یک بازی به راحتی روی پلات فرم های مختلف دسترسی دارد، ما ناچاریم آن را حذف کنیم. نکته دیگر اینکه برای بازی های رایانه ای، دریافت عوارض 10 درصدی در لایحه بودجه سال آینده پیش بینی شده است که این موضوع هم تبعیض دیگری در بحث رقابت با سرویس های خارجی است. 

اخیرا دادسرای جرایم رایانه ای به ما حکم داده است که کافه بازار را به روی آی پی های خارجی ببندید یا حکم دیگری آمده است که در دیوار شماره موبایل قبول نکنیم چون معلوم نیست سیم کارت ها به اسم چه کسی است و تنها تلفن ثابت بپذیریم. این موارد مخل کسب و کار است.

محمدرضا فرحی مدیرعامل بیمه بازار: در آمریکا صندوق های بازنشستگی امکان سرمایه گذاری در حوزه های خطرپذیر را دارند. اما این امکان در ایران وجود ندارد و به همین دلیل VCها به صورت انحصاری مشغول به فعالیت هستند. نکته دیگر اینکه برخی نهادهایی که پول زیادی دارند و می خواهند در این حوزه به سرمایه گذاری بپردازند، باید بپذیرند که خودشان تخصص لازم برای انتخاب پروژه ها و موارد سرمایه گذاری ندارند و باید به سراغ افراد متخصص این حوزه بیایند.

نکته دیگر Bad Marketing برخی استارت آپ ها است. مثلا شکایات شان را به خارج از این حوزه (شورای رقابت) می برند تا اسم شان سر زبان ها بیفتد. یا در حوزه بیمه آگهی های ویدئویی عجیبی می سازند که اگر ما هم بخواهیم پا روی یک سری خطوط بگذاریم، خیلی راحت مشابه آن را با بازیگر آمریکایی خواهیم ساخت.

مانی قاسمی، دیجیاتو: یکی از مشکلاتی که همچنان وجود دارد این است که قوه قضاییه پلات فرم سرویس دهنده را مسوول کامنت ها و رفتار کاربران می داند. آیا کارگروه جدیدی که بابت ساماندهی شکایات دولت از استارت آپ ها پیش از فیلتر شدن در حال ایجاد است، می تواند این مشکل را حل کند؟

محسن ملایری از شتابدهنده آواتک: ثبت شرکت ها یکی از مشکلات اصلی استارت آپ هاست. با بیمه نیز مشکلات زیادی داریم برای مثال خیلی از کارها در استارت آپ ها به صورت دورکاری انجام می شود اما وقتی مامور بیمه به صورت سرزده به بازدید می پردازد و می بیند هیچ کس نیست، برای کارگاه مشکل به وجود می آید. همچنین مفهوم فضای اشتراکی کار برای بیمه قابل هضم نیست. درباره 500 میلیارد تومانی هم که قرار است دولت در حوزه استارت آپ ها سرمایه گذاری کند، خواهش ما این است که این کار از طریق سرمایه گذاران بخش خصوصی انجام گیرد و نه اینکه دولت به جوانان مستقیما وام بدهد. 

میلاد صابری رییس هیات مدیره کاربانک: از اینکه روال فیلترینگ در دولت تغییر کرده است سپاسگزارم. مشکل کاریابی های آنلاین موقتا حل شده است تا مجوزهای لازم را بگیریم. دریافت مجوز کاریابی آنلاین منوط به دریافت مجوز تاسیس دفتر کاریابی و مشاوره شغلی شده است و در صورتیکه دومی را نگیریم، امکان دریافت مجوز اولی نیست. علاوه بر این مدل گردش کار هم کاملا دیکته شده است که با ذات خلاقیت در استارت آپ ها تعارض دارد. نکته دیگر اینکه وزارت کار از ما می خواهد تمام اطلاعات کارجوها و کارفرمایان را در سامانه ای وارد کنیم. صرف نظر از اینکه ورود این حجم از اطلاعات بسیار دشوار است، این داده ها دارایی های کاریابی ها هستند و چرا باید به نهاد دیگری آن را ارایه دهند. یا مثلا اعطای مجوز کاریابی را منوط به تایید حراست وزارت کار کرده اند و یکی از شرایطش این است که دریافت کننده مجوز ایدز نداشته باشد. آیا اگر کسی ایدز داشت، نمی تواند کار کند؟

احسان خرم از تلوبیون: تغییر تعرفه ترافیک تاثیر خوبی در توسعه کسب و کار ما داشت. با فیلتر تلگرام اولا 30 درصد کاربران ما با آی پی های خارجی (از طریق فیلترشکن) به ما وصل شدند که درصد خطا را بیش از 300 درصد افزایش داد. 12 درصد از ترافیک روزانه 2 پتابایتی ما هم کاهش یافت و هنوز هم به وضعیت سابق برنگشته ایم.

محی سنیسل مدیرعامل دونیت: دو سال برای تدوین قوانین مربوط به تامین سرمایه جمعی زمان گذاشته و کار نهایی شد اما ناگهان در متن پیشنهادی تغییراتی به وجود آمد و گفته اند که تامین کنندگان سرمایه جمعی باید به یک نهاد مالی بدل شوند. همچنین باید افراد کد بورسی بگیرند. این موضوع مشکلات زیادی را برای ادامه مسیر کراودفاندینگ در کشور به وجود خواهد آورد.

رضا زرنوخی از صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران و رییس انجمن VC: وام دادن خیانت به استارت آپ ها محسوب می شود و دولت باید به جای فعالیت در حوزه پول، به دنبال فعالیت در حوزه سرمایه باشد و به مشارکت بپردازد. نکته دیگر اینکه یکی از دلایل توسعه نیافتن VCها در کشور این است که تنها یک راه برای راه اندازی این صندوق ها وجود دارد که آن هم صندوق جسورانه است. چرا اجازه نمی دهند مدل های دیگری از VC در کشور فعال شوند. علاوه بر این در این حوزه با کمبود متخصص روبه رو هستیم و دانشگاه ها باید کورس های مخصوصی تدارک ببینند.

در دو هفته گذشته بانک مرکزی با بخشنامه ای، بزرگ ترین  فیلتر اکوسیستم را رقم زد و براساس آن هلدینگ های بزرگ اقتصادی اجازه سرمایه گذاری روی ابزارهای مالی جدید (یعنی VCها) ندارند. حجم پولی که این نهادها می توانند بیاورند 10 برابر پولی است که دولت می خواهد کمک کند.

محمد رشیدی از فرانش: اینکه برای حل مشکل کپی رایت به دنبال تصویب قانون در مجلس باشیم، پروسه ای است که از تدوین تا اجرا یک دهه زمان می برد و تا آن موقع کل بسترها تغییر می کند. بنابراین باید کار فرهنگی در این حوزه انجام داد. 

میلاد نوری نماینده دولوپرها: بسیاری از ابزارهای مورد استفاده تیم های فنی برای ایران تحریم است. به همین دلیل وقتی فیلترشکن ها با اختلال مواجه شد ما هم کاملا با مشکل روبه رو شدیم. نکته دیگر اینکه در پونز با مشکلات عجیبی روبه رو می شویم. مثلا سرورها را به داخل کشور آوردیم. بعد از آن در راهپیمایی اربعین برای زائران نقاط مختلف را در کربلا و نجف مشخص کرده بودیم اما به دلیل مشکلات سرورهای ایران، زائران در هنگام کار با پونز با اختلال مواجه شدند یا کاربران ما در حال افزایش بود اما وقتی فوراسکوئر فیلتر شد، هجمه زیادی علیه ما راه افتاد که برای این کار لابی کرده ایم. نکته دیگر اینکه به صورت Private call با کسب و کارها تماس می گیرند و شفاهی می گویند فلان مطلب را حذف کن وگرنه فیلتر می شوی. حتی نمی دانیم کدام نهاد دستور فیلترینگ می دهد. 

جعفر محمدی مدیرعامل ابرینو: وجود ترافیک نیم بها برای سایت های منتخب رانت ایجاد می کند و حتی در همین وضعیت هم اپراتورها پاسخ شفافی در این باره نمی دهند. در بحث دسترسی به سرویس های GSP، فرایندی تعریف شده که تنها معنی آن این است که روی مان نشده به کسب و کارها بگوییم سراغ این حوزه نیایید و به همین دلیل قوانین را بسیار سخت کرده ایم. 

اپراتورهای تلفن همراه کانال خوبی برای عرضه محصولات دارند اما از این امکان سوءاستفاده می کنند و از کسب و کارها می خواهند تعهد محضری بدهند که در صورت موفقیت، 34 درصد سهام را به اپراتور واگذار کرده و اگر قبول نکنید، 10 درصد بیشتر از درآمد مطالبه می کنند که بر خلاف مصوبات رگولاتوری است. وقتی در بند اول قانون حمایت از پیام رسان ها آمده  است که پیام رسانی مورد حمایت ماست که اعمال حاکمیت در آن ممکن باشد، کاربران از آن فراری می شوند. 

فیلترینگ یک کسب و کار معادل اعدام یک آدم است. تشکیل کارگروه برای جلوگیری از شکایات از کسب و کارها اقدام خوبی بود که مرحله ایده تا اجرای آن تنها یک هفته طول کشید که در تاریخ کشور بی نظیر است. اما دبیر کمیته فیلترینگ اختیارات زیادی دارد و تصمیمات شخصی او می تواند فیلترینگ را به بحران بدل کند.