هاشمی: رسیدن به چشمانداز ۱۰ درصدی سهم اقتصاد دیجیتال بدون همکاری جهانی ممکن نیست
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان یکی از سخنرانان اصلی در کنفرانس جهانی توسعه ارتباطات تاکید کرد که موفقیتهای اخیر ایران در حوزه تحول دیجیتال در حالی حاصل شده است که کشور در جریان جنگ ۱۲ روزه با حملات نظامی به زیرساختهای ارتباطی غیرنظامی، حملات سایبری و محدودیتهای گسترده فناوری و مالی روبهرو بوده است.
آیتیمن- سید ستار هاشمی که برای شرکت در کنفرانس WTDC-25به باکو سفر کرده، در سخنرانی خود با اشاره به موضوع این گردهمایی یعنی «اتصال جهانی، معنادار و مقرونبهصرفه برای توسعهای فراگیر و پایدار» تأکید کرد که دسترسی برابر به فضای دیجیتال یک حق اساسی انسانی است.
وزیر ارتباطات با بیان اینکه ایران هزینه بسته پرمصرف اینترنت موبایل را به 3 دهم درصد و اینترنت ثابت را به 2 دهم درصد از تولید ناخالص داخلی سرانه کاهش داده است، تأکید کرد: کشور در جمع مقرونبهصرفهترین کشورهای جهان قرار گرفته و بزرگترین مانع ورود به فضای آنلاین، یعنی هزینه سنگین، برطرف شده است.
هاشمی تصریح کرد: ایران با 166.3 اشتراک اینترنت موبایل به ازای هر ۱۰۰ نفر جمعیت و پوشش بیش از ۹۲ درصدی شبکههای 3G و 4G/LTE، در میان کشورهایی با گستردهترین شبکههای دسترسی قرار دارد و استقرار شبکه 5G نیز با بیش از ۲۴۰۰ سایت فعال سرعت گرفته است.
اتصال معنادار؛ زیربنای رشد علمی و اقتصادی
وزیر ارتباطات با تاکید به اینکه اتصال به اینترنت تنها به معنای «وصل بودن» نیست، ادامه داد: بلکه باید معنادار باشد و بستری برای رشد علمی، اقتصادی و اجتماعی فراهم کند.
هاشمی همچنین به پیشرفت ایران در کاهش شکاف دیجیتال میان مناطق شهری و روستایی اشاره کرد و گفت: کشور توانسته در رتبه ۹ جهان در کاهش شکاف روستایی در پرداختهای دیجیتال قرار گیرد و فناوری مالی و خدمات آنلاین برای همه مردم، چه در شهر و چه در روستا، تقریباً به یک اندازه در دسترس باشد.
دو برنامه ملی کلیدی برای تحول دیجیتال
وزیر ارتباطات دو برنامه ملی کلیدی را عامل این موفقیتها معرفی کرد که یکی را ایجاد زیستبوم دیجیتال دولت معرفی کرد و گفت: این برنامه با هدف تحول دیجیتال، خدمات دولتی را از طریق یک درگاه واحد و با بهرهگیری از عاملهای هوشمند ارائه میکند. عاملهای هوشمند به نمایندگی از کاربران، فرآیندهای اداری میان دستگاهها را پیگیری میکنند که موجب صرفهجویی در زمان، انرژی و هزینه و ارتقای عدالت اجتماعی میشود.
وی، گسترش شبکه فیبر نوری را یکی دیگر از این برنامه ها بیان کرد و افزود: ایران در حال مهاجرت از سیم مسی به فیبر نوری است و شبکه فیبر منازل و کسبوکارها را توسعه داده است.
وزیر ارتباطات تصریح کرد: بیش از ۹ میلیون خانوار تحت پوشش قرار گرفته و بیش از ۴۵ درصد اهداف پیشبینیشده محقق شده است. این پروژه نه تنها کیفیت دسترسی به اینترنت را بهبود داده، بلکه زیرساخت پایدار برای فناوریهای آیندهمحور مانند شهرهای هوشمند، آموزش از راه دور و سلامت دیجیتال فراهم کرده است.
دستاوردها در شرایط تحریم و جنگ
هاشمی تأکید کرد: این موفقیتها در شرایط دشوار و تحت فشارهای گسترده بینالمللی، از جمله حملات نظامی به زیرساختهای ارتباطی غیرنظامی، حملات سایبری و محدودیت دسترسی به فناوریهای پیشرفته و شبکههای مالی در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر، به دست آمده است.
وی با اشاره به پایداری زیرساختها و توان نیروی انسانی کشور، اعلام کرد: ایران آماده همکاری برد-برد با تمام کشورهای جهان برای توسعه دیجیتال فراگیر است و هدف افزایش سهم اقتصاد دیجیتال تا ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی را دنبال میکند.
چشمانداز همکاری بینالمللی
وزیر ارتباطات در پایان خود بر اهمیت همکاری بینالمللی برای تحقق توسعه دیجیتال فراگیر تأکید کرد و گفت: رسیدن به چشمانداز ۱۰ درصدی سهم اقتصاد دیجیتال بدون همکاری جهانی ممکن نیست و جمهوری اسلامی ایران از تعامل با کشورها استقبال میکند تا همافزایی در اجرای برنامهها و تحقق توسعه دیجیتال برای همه مردم جهان ایجاد شود.
وزیر ارتباطات در حاشیه کنفرانس جهانی توسعه ارتباطات راه دور ۲۰۲۵ در باکو، با همتایان خود از کشورهای همسایه و منطقه نیز دیدار و درباره تعمیق همکاریهای زیرساختی، تبادل دانش فنی، اجرای تفاهمنامههای مشترک و ارتقای پایداری شبکههای ارتباطی گفتوگو کرد.
سید ستار هاشمی در این دیدارها با تشریح توانمندیهای ایران در توسعه شبکه ملی اطلاعات، گسترش پوشش فیبرنوری، راهاندازی نسل پنجم تلفن همراه و مدیریت پایداری شبکه در شرایط بحران، بر ضرورت «پیگیری منظم توافقات، اقدام سریع برای عملیاتیسازی تفاهمنامهها و بهرهگیری از ظرفیتهای مشترک منطقهای» تأکید کرد.
تقویت همکاریهای زیرساختی و فناورانه تهران–دوشنبه
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دیدار با اسفندیاری صادالله؛ رئیس خدمات ارتباطات جمهوری تاجیکستان، با اشاره به ظرفیتهای مکمل ایران و تاجیکستان، طرح ملی «جایگزینی مس با فیبرنوری» را از محورهای اصلی توسعه شبکه مخابراتی کشور توصیف کرد و توضیح داد که اکنون نزدیک به ۱۳۰۰ سایت نسل پنجم تلفن همراه در ایران فعال شده و بخش عمده تجهیزات اکتیو، پسیو و انواع فیبرنوری مورد نیاز این توسعه در کارخانههای داخلی تولید میشود.
او با بیان اینکه شرکتهای ایرانی علاوهبر تولید تجهیزات، در حوزه نرمافزار، خدمات دیجیتال و سامانههای بومی نیز به بلوغ رسیدهاند و برخی از آنها در بازارهای خارجی فعالیت میکنند، اعلام کرد ایران آماده است تجربههای خود در توسعه فیبرنوری، راهاندازی 5G و مدیریت پروژههای بزرگ ارتباطی را با تاجیکستان به اشتراک بگذارد.
وزیر ارتباطات در ادامه با اشاره به درخواست تاجیکستان برای همکاری دانشگاهی، پیشنهاد کرد تعاملات علمی و آموزشی دو کشور در حوزههای مخابرات، هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات در قالب برنامههای مشترک آموزشی و پژوهشی دنبال شود. او همچنین با یادآوری اینکه تفاهمنامه جامع همکاری میان دو کشور یک سال پیش امضا شده اما هنوز وارد مرحله عملیاتی نشده است، خواستار «اقدامات سریع، تعیین جدول زمانبندی و تدوین سند اجرایی مشترک» برای فعالسازی پروژههای توافقشده شد.
در این دیدار، اسفندیاری صادالله توسعه همکاریهای فناورانه و مخابراتی با ایران را از اولویتهای «دوشنبه» عنوان کرد و گفت اپراتورهای تاجیکستان که عمدتاً خصوصی هستند، علاقهمندند از تجربه ایران در توسعه زیرساخت، گسترش فیبرنوری و راهاندازی نسل پنجم بهرهمند شوند. او همچنین با اشاره به برنامه تاجیکستان برای افزایش ظرفیت شبکه و اتصال پایدار به مسیرهای منطقهای، پیشنهاد کرد دو کشور امکان «تولید مشترک فیبرنوری در تاجیکستان» را با اتکا به توان فنی و صنعتی ایران بررسی کنند.
تداوم همکاریهای ایران و پاکستان در چارچوب یادداشت تفاهم
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دیدار با شازا فاطمه خواجه، وزیر فناوری اطلاعات و ارتباطات پاکستان، اجرای کامل یادداشت تفاهم امضاشده میان دو کشور در جریان سفر اخیر رئیسجمهور ایران به اسلامآباد را «ضرورتی فوری و اولویت مشترک» توصیف کرد و گفت ایران و پاکستان با توجه به نقش تعیینکننده خود در جنوب و غرب آسیا، باید از ظرفیتهای مشترک برای ایجاد مسیرهای پایدار و ایمن ارتباطی استفاده کنند.
او با تشریح تجربه ایران در توسعه شبکه ملی اطلاعات، گسترش پوشش فیبرنوری و مدیریت تابآوری شبکه در شرایط بحران، پیشنهاد کرد همکاریهای دو کشور در حوزه تبادل دانش فنی، توسعه اتصال نوری مرزی، ایجاد مراکز تبادل ترافیک و مشارکت در ایجاد مسیرهای جدید ترانزیت دیتا فعال شود.
هاشمی همچنین با اشاره به افزایش قاچاق تلفن همراه در منطقه، بر ضرورت همکاری نزدیک برای تبادل اطلاعاتIMEI، هماهنگیهای فنی مشترک و مقابله با تخلفات تأکید کرد.
شازا فاطمه خواجه نیز در این دیدار اعلام کرد پاکستان مشتاق است از تجربه ایران در توسعه شبکه ملی اطلاعات، مدیریت پایداری ارتباطات و مقابله با حملات سایبری بهرهمند شود. او ایران را یکی از کشورهای پیشرو منطقه در توسعه زیرساخت و خدمات دیجیتال دانست و تأکید کرد اسلامآباد علاقهمند است روابط ICT میان دو کشور را به سطح راهبردی ارتقا دهد.
پیگیری تقویت همکاریهای فناورانه ایران با کنیا و الجزایر
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین در ادامه رایزیهای در راستای تقویت «دیپلماسی فناوری» و توسعه همکاریهای قارهای، با وزرای ارتباطات کنیا و الجزایر مذاکرات گستردهای درباره توسعه بازار، همافزاییهای قارهای و فعالسازی همکاریهای رو به گسترش ایران در حوزههای دولت هوشمند، صنعت فضایی، اقتصاد دیجیتال و امنیت سایبری انجام داد.
در دیدار هاشمی با سید علی زروقی، وزیر پست و مخابرات جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر؛ دو طرف درباره توسعه همکاریها در حوزه دولت هوشمند، ارتقای زیرساختهای ارتباطی، اقتصاد دیجیتال، صنعت فضایی، امنیت سایبری و اتصال منطقهای گفتوگو کردند.
وزیر ارتباطات کشورمان در این دیدار با تشریح اولویتهای ایران در مسیر تحول دیجیتال، گفت ایران هدفگذاری کرده است سهم اقتصاد دیجیتال را به ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی برساند و توسعه اکوسیستم دولت هوشمند یکی از ارکان این برنامه است. او با اشاره به رشد شبکههای ارتباطی در ایران، اعلام کرد بیش از ۲۴۰۰ سایت نسل پنجم در کلانشهرها فعال است و توسعه نسل چهارم نیز در قالب «خدمات عمومی اجباری» برای پوشش روستاها ادامه دارد.
هاشمی پیشرفتهای ایران در صنعت فضایی را «قابل اتکا برای همکاریهای مشترک» عنوان کرد و توضیح داد توان داخلی در حوزه طراحی ماهوارهها، ایستگاههای زمینی و خدمات فضاپایه میتواند زمینه پروژههای مشترک با الجزایر را فراهم کند. او همچنین تجربه ایران در مقابله با تهدیدهای ترکیبی و مدیریت بحرانهای ارتباطی را یکی از محورهای مهم همکاری دانست و تأکید کرد برخی تفاهمهای گذشته میان دو کشور هنوز عملیاتی نشده و باید مسیر همکاریها بازبینی و فعال شود.
سید علی زروقی، وزیر پست و مخابرات الجزایر، نیز با اشاره به گذشت یک سال از آغاز مسوولیتش گفت این کشور در توسعه فیبرنوری به پیشرفت قابلتوجهی رسیده و تاکنون سه میلیون خانوار به شبکه FTTH متصل شدهاند؛ پروژهای که تا سال ۲۰۲۷ به تکمیل خواهد رسید. او همچنین از برنامههای الجزایر برای توسعه پوشش 4G در مناطق دورافتاده و ظرفیتهای این کشور در مخابرات فضایی، از جمله خدمات GIS و اینترنت ماهوارهای، سخن گفت.
زروقی تفاهمنامه سال ۲۰۲۳ میان الجزایر و پارک فناوری ایران را ظرفیت مهمی برای گسترش همکاریهای فناورانه دانست و بر توسعه همکاریها در حوزههای هوش مصنوعی، امنیت سایبری، فضایی و کابلهای زیردریایی تأکید کرد.
در پایان این دیدار، وزیر ارتباطات کشورمان پیشنهاد کرد همکاریهای مشترک در حوزه FTTH، شبکه دسترسی ثابت، پلتفرمها و زیرساختهای نوین وارد فاز عملیاتی شود. او از وزیر مخابرات الجزایر برای سفر به ایران دعوت کرد تا از نزدیک با توانمندی شرکتهای ایرانی، زیرساختهای ارتباطی و پروژههای دولت هوشمند آشنا شود.
در دیدار هاشمی با ویلیام کابوگو گیتائو، وزیر ارتباطات و اقتصاد دیجیتال کنیا، نیز دو طرف درباره تقویت همکاریهای قارهای، تبادل تجربیات سیاستگذاری و توسعه پروژههای مشترک اقتصادی گفتوگو کردند.
هاشمی جایگاه کنیا در شرق آفریقا و نقش این کشور در اتحادیه مخابرات آفریقا را «ظرفیتی مهم برای توسعه همکاریهای منطقهای» دانست و با اشاره به پیشرفتهای ایران در توسعه دولت الکترونیک، یکپارچهسازی سامانههای خدمات عمومی و شکلگیری پلتفرمهای سراسری کسبوکار، پیشنهاد کرد این تجربیات در قالب دورههای آموزشی مشترک و نشستهای تخصصی در اختیار طرف کنیایی قرار گیرد.
او رشد اقتصاد دیجیتال در آفریقا را فرصتی راهبردی برای تعریف پروژههای مشترک میان شرکتهای ایرانی و مراکز نوآوری کنیا دانست و از آمادگی ایران برای همکاری در حوزه حکمرانی اینترنت، تابآوری شبکه، مقابله با تهدیدهای ترکیبی و امنیت سایبری خبر داد.
ویلیام کابوگو گیتائو نیز در این دیدار ضمن ابراز علاقه به توسعه همکاریها، بر اهمیت مشارکت دو کشور در امنیت سایبری، شبکههای داده، تنظیمگری پلتفرمها و مدیریت بحرانهای ارتباطی تأکید کرد. او خواستار شکلگیری تعاملات فنی میان متخصصان دو کشور و توسعه همکاریها در حوزه مراکز داده و اقتصاد دیجیتال شد.