ربیعی در همایش رمزآتی: اقتصاد دیجیتال موتور جدید عدالت اجتماعی و فقرزدایی در ایران است
تاریخ انتشار
سه شنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۴ ساعت ۱۴:۰۵
آیتیمن- وی حضور گسترده علاقهمندان و متخصصان را امیدبخش توصیف کرد و گفت: «در شرایطی که کشور در هیاهوی نقدها و مسائل ذهنی و روحی قرار دارد، این جمع نشان میدهد هنوز افراد زیادی در ایران به دنبال برونرفت، تلاش و مسیر درست هستند.» او با تأکید بر اینکه ایرانیان در هر شرایطی توانستهاند بر محدودیتها غلبه کنند، افزود: «بیش از هر دورهای به پشتکار، خلاقیت و مدارا نیاز داریم.»
پیامدهای اجتماعی اقتصاد دیجیتال و اهمیت عدالت
ربیعی با اشاره به اهمیت بررسی ساختار اقتصاد دیجیتال از منظر پیامدهای اجتماعی گفت: «اقتصاد دیجیتال در جهان و در ایران—even اگر ضعیفتر—در سالهای اخیر با شتاب رشد کرده است. اگر رشد اقتصادی تاریخ را در یک شبانهروز ببینیم، امروز فناوری این ۲۴ ساعت را به یک دقیقه تبدیل کرده است.»
او با بیان اینکه تجربه جهانی نشان میدهد اقتصاد دیجیتال در سیاست، فرهنگ و امنیت نقش تعیینکننده پیدا کرده، افزود: «در ایران نیز این حوزه بر ساختار قدرت و تغییرات نگرشی آینده تأثیر عمیقی خواهد داشت.» به گفته او، یکی از ضعفهای سیاستگذاری در کشور، بیتوجهی به آثار اجتماعی حوزههایی است که در بستر خود رشد کردهاند.
نگاه امنیتی؛ اصلیترین مانع توسعه دیجیتال
ربیعی نگاه امنیتی و تهدیدمحور به حوزه دیجیتال را مهمترین مانع توسعه آن دانست و گفت: «از مالکیت تا ارتباطات خارجی و بزرگشدن بخش خصوصی، این نگاه بازدارنده است. نخستین شرط رشد، عبور از نگاه امنیتی به نگاه ظرفیتمحور است.»
او با اشاره به اینکه اقتصاد دیجیتال میتواند همزمان موجب کاهش یا افزایش نابرابری شود، توضیح داد: «در کشورهای مشابه ما دو نوع نابرابری وجود دارد؛ نابرابری داخلی و نابرابری با جهان. اگر زیربناها اصلاح شود، اقتصاد دیجیتال میتواند به کاهش هر دو کمک کند.» ربیعی تأکید کرد: «ساختارها باید دارای DNA اجتماعی باشند تا عدالت و شفافیت تقویت شود.»
ابزار قدرتمند فقرزدایی پایدار
دستیار اجتماعی رئیسجمهور با اشاره به پیوند عمیق اشتغال و شمول مالی با فقرزدایی در دهه اخیر گفت: «کسبوکارهای خرد دیجیتال با کمترین سرمایه و بیشترین مقیاسپذیری، توان ایجاد درآمد برای زنان، جوانان، روستاییان و شاغلان غیررسمی را دارند و همین ظرفیتها اقتصاد دیجیتال را به یکی از مؤثرترین ابزارهای فقرزدایی پایدار بدل کرده است.
تابآوری مشاغل دیجیتال در دوران کرونا
او با مرور تجربه دوران کرونا افزود: «برخلاف بخشهای سنتی، مشاغل دیجیتال کمترین آسیب را دیدند و فعالیت اقتصادی ادامه یافت؛ هرچند فیلترینگ و تحلیلهای امنیتی نادرست بعداً آسیبهایی ایجاد کرد.»
ربیعی با اشاره به تجربه حمایت از زنان بلوچ گفت: «امروز تولیدات زنان روستایی بلوچ با کمک پلتفرمهای دیجیتال در فرانسه و دیگر کشورها به فروش میرسد.»
چالشهای توسعه کسبوکارهای دیجیتال خرد
او کمبود مهارت، ضعف آموزش دیجیتال، اینترنت ناپایدار، بیمه ناکافی و نبود حمایت اجتماعی را از موانع رشد این نوع کسبوکارها دانست و گفت: «در نبود سیاستگذاری هوشمند، این چالشها میتواند مانع جهش اقتصاد دیجیتال شود.»
ربیعی با اشاره به تغییر نگرش نسل جدید گفت: «نیروی کار امروز به دنبال مشاغل مستقل، منعطف و منزلتمحور است. مشاغل دیجیتال دقیقاً با نیازهای ذهنی، ارزشی و سبک زندگی نسل جدید همسوست؛ نیازهایی که صنایع کلاسیک دیگر پاسخگوی آنها نیستند.»
او با تأکید بر لزوم تحول در نظام مهارتآموزی افزود: «سازمان فنیوحرفهای باید از آموزشهای سنتی فاصله بگیرد و مدارس و دانشگاهها نیز چنین رویکردی ندارند.» ربیعی ادامه داد: «اقتصاد دیجیتال هزینه فقرزدایی را کاهش میدهد و سیاستهای فقرزدایی هوشمند را معنادار میکند.»
به گفته ربیعی، نمونههای موفق جهانی نشان میدهد چگونه سیاستگذاری هوشمند میتواند موتور رشد باشد:
– هند با هویت دیجیتال و زیرساخت پرداخت مشترک، میلیونها کسبوکار زنانه ایجاد کرده است.
– اندونزی و فیلیپین بیش از ۶ میلیون کسبوکار خرد را دیجیتال کردهاند.
– کنیا با پرداخت موبایلی خلأ بانک را جبران کرده است.
– کره جنوبی برنامه ملی توانمندسازی دیجیتال زنان را اجرا کرده است.
فرصت تاریخی ایران برای فقرزدایی در دوران تحریم
ربیعی با اشاره به شرایط تحریم و رکود گفت: «مدلهای کمهزینه کسبوکارهای دیجیتال خرد میتوانند موتور فقرزدایی باشند و زنان سرپرست خانوار، جوانان و مناطق محروم را به درآمد پایدار برسانند.»
او بر لزوم ایجاد زیرساخت ارزان و پایدار، آموزش مهارتهای دیجیتال، حمایت بیمهای، نظام مالیاتی ساده و ایجاد مراکز نوآوری محلی تأکید کرد.
هشدار درباره آسیبها و خطرات پنهان اقتصاد دیجیتال
ربیعی گفت: «در کنار فرصتها باید به آسیبهایی مانند پیشبینی رفتار جمعی، استعمار داده، وابستگی دیجیتال، بهرهکشی احساسی و چالشهای نیروی کار نیز توجه کرد.»
او در پایان تأکید کرد: «اقتصاد دیجیتال تنها یک فناوری نیست؛ فرصتی تاریخی برای بازتعریف عدالت اقتصادی و اجتماعی است. اگر از مراحل اولیه عبور کنیم و DNA اجتماعی را در این حوزه وارد سازیم، اقتصاد دیجیتال میتواند به ابزار عدالتگستر تبدیل شود.»
پیامدهای اجتماعی اقتصاد دیجیتال و اهمیت عدالت
ربیعی با اشاره به اهمیت بررسی ساختار اقتصاد دیجیتال از منظر پیامدهای اجتماعی گفت: «اقتصاد دیجیتال در جهان و در ایران—even اگر ضعیفتر—در سالهای اخیر با شتاب رشد کرده است. اگر رشد اقتصادی تاریخ را در یک شبانهروز ببینیم، امروز فناوری این ۲۴ ساعت را به یک دقیقه تبدیل کرده است.»
او با بیان اینکه تجربه جهانی نشان میدهد اقتصاد دیجیتال در سیاست، فرهنگ و امنیت نقش تعیینکننده پیدا کرده، افزود: «در ایران نیز این حوزه بر ساختار قدرت و تغییرات نگرشی آینده تأثیر عمیقی خواهد داشت.» به گفته او، یکی از ضعفهای سیاستگذاری در کشور، بیتوجهی به آثار اجتماعی حوزههایی است که در بستر خود رشد کردهاند.
نگاه امنیتی؛ اصلیترین مانع توسعه دیجیتال
ربیعی نگاه امنیتی و تهدیدمحور به حوزه دیجیتال را مهمترین مانع توسعه آن دانست و گفت: «از مالکیت تا ارتباطات خارجی و بزرگشدن بخش خصوصی، این نگاه بازدارنده است. نخستین شرط رشد، عبور از نگاه امنیتی به نگاه ظرفیتمحور است.»
او با اشاره به اینکه اقتصاد دیجیتال میتواند همزمان موجب کاهش یا افزایش نابرابری شود، توضیح داد: «در کشورهای مشابه ما دو نوع نابرابری وجود دارد؛ نابرابری داخلی و نابرابری با جهان. اگر زیربناها اصلاح شود، اقتصاد دیجیتال میتواند به کاهش هر دو کمک کند.» ربیعی تأکید کرد: «ساختارها باید دارای DNA اجتماعی باشند تا عدالت و شفافیت تقویت شود.»
ابزار قدرتمند فقرزدایی پایدار
دستیار اجتماعی رئیسجمهور با اشاره به پیوند عمیق اشتغال و شمول مالی با فقرزدایی در دهه اخیر گفت: «کسبوکارهای خرد دیجیتال با کمترین سرمایه و بیشترین مقیاسپذیری، توان ایجاد درآمد برای زنان، جوانان، روستاییان و شاغلان غیررسمی را دارند و همین ظرفیتها اقتصاد دیجیتال را به یکی از مؤثرترین ابزارهای فقرزدایی پایدار بدل کرده است.
تابآوری مشاغل دیجیتال در دوران کرونا
او با مرور تجربه دوران کرونا افزود: «برخلاف بخشهای سنتی، مشاغل دیجیتال کمترین آسیب را دیدند و فعالیت اقتصادی ادامه یافت؛ هرچند فیلترینگ و تحلیلهای امنیتی نادرست بعداً آسیبهایی ایجاد کرد.»
ربیعی با اشاره به تجربه حمایت از زنان بلوچ گفت: «امروز تولیدات زنان روستایی بلوچ با کمک پلتفرمهای دیجیتال در فرانسه و دیگر کشورها به فروش میرسد.»
چالشهای توسعه کسبوکارهای دیجیتال خرد
او کمبود مهارت، ضعف آموزش دیجیتال، اینترنت ناپایدار، بیمه ناکافی و نبود حمایت اجتماعی را از موانع رشد این نوع کسبوکارها دانست و گفت: «در نبود سیاستگذاری هوشمند، این چالشها میتواند مانع جهش اقتصاد دیجیتال شود.»
ربیعی با اشاره به تغییر نگرش نسل جدید گفت: «نیروی کار امروز به دنبال مشاغل مستقل، منعطف و منزلتمحور است. مشاغل دیجیتال دقیقاً با نیازهای ذهنی، ارزشی و سبک زندگی نسل جدید همسوست؛ نیازهایی که صنایع کلاسیک دیگر پاسخگوی آنها نیستند.»
او با تأکید بر لزوم تحول در نظام مهارتآموزی افزود: «سازمان فنیوحرفهای باید از آموزشهای سنتی فاصله بگیرد و مدارس و دانشگاهها نیز چنین رویکردی ندارند.» ربیعی ادامه داد: «اقتصاد دیجیتال هزینه فقرزدایی را کاهش میدهد و سیاستهای فقرزدایی هوشمند را معنادار میکند.»
به گفته ربیعی، نمونههای موفق جهانی نشان میدهد چگونه سیاستگذاری هوشمند میتواند موتور رشد باشد:
– هند با هویت دیجیتال و زیرساخت پرداخت مشترک، میلیونها کسبوکار زنانه ایجاد کرده است.
– اندونزی و فیلیپین بیش از ۶ میلیون کسبوکار خرد را دیجیتال کردهاند.
– کنیا با پرداخت موبایلی خلأ بانک را جبران کرده است.
– کره جنوبی برنامه ملی توانمندسازی دیجیتال زنان را اجرا کرده است.
فرصت تاریخی ایران برای فقرزدایی در دوران تحریم
ربیعی با اشاره به شرایط تحریم و رکود گفت: «مدلهای کمهزینه کسبوکارهای دیجیتال خرد میتوانند موتور فقرزدایی باشند و زنان سرپرست خانوار، جوانان و مناطق محروم را به درآمد پایدار برسانند.»
او بر لزوم ایجاد زیرساخت ارزان و پایدار، آموزش مهارتهای دیجیتال، حمایت بیمهای، نظام مالیاتی ساده و ایجاد مراکز نوآوری محلی تأکید کرد.
هشدار درباره آسیبها و خطرات پنهان اقتصاد دیجیتال
ربیعی گفت: «در کنار فرصتها باید به آسیبهایی مانند پیشبینی رفتار جمعی، استعمار داده، وابستگی دیجیتال، بهرهکشی احساسی و چالشهای نیروی کار نیز توجه کرد.»
او در پایان تأکید کرد: «اقتصاد دیجیتال تنها یک فناوری نیست؛ فرصتی تاریخی برای بازتعریف عدالت اقتصادی و اجتماعی است. اگر از مراحل اولیه عبور کنیم و DNA اجتماعی را در این حوزه وارد سازیم، اقتصاد دیجیتال میتواند به ابزار عدالتگستر تبدیل شود.»
