تبعات گروگان گرفتن مجوز نسل پنج

آی‌تی‌من- عیسی زارع‌پور در حاشیه نشست هیات دولت گفته بود: «همراه اول فعلا فرکانس و مجوز ارایه سرویس تجاری نسل پنجم (5G) را ندارد و به طور آزمایشی تست انجام داده است.»

اما پرسش اینجاست که آیا وعده سال‌ها بر زمین مانده ارایه مجوز فرکانس نسل پنجم ارتباطات در کشور، از سوی مرجع صدور این مجوز یعنی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات افتخاری دارد که وزیر ارتباطات قاطعانه و بدون هیچ تاسفی آن را مطرح می‌کند؟

پرسش دیگر اینجاست که هزینه این تاخیر در عقب‌ماندگی یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های تحول اقتصادی و دیجیتالی کشور را چه کسی می‌پردازد؟

متاسفانه این موضوع در زمان واگذاری فرکانس‌های نسل 3 هم در کشور تجربه شد که در دولت قبل این فرکانس به طور انحصاری در اختیار رایتل که کمتر از یک درصد از سهم بازار را داشت قرار گرفت و تا چند سال مانع توسعه و پیشرفت این فناوری و متعاقب آن از انتفاع افتادن بسیاری از کسب‌وکارها و درآمدهای مبتنی بر خدمات ارزش‌افزوده آن نسل شد.

اکنون این تجربه تلخ با بهایی به مراتب بزرگتر و بیشتر در خصوص تاخیر در واگذاری فرکانس‌های نسل انقلابی پنجم در حال وقوع است با این تفاوت که آثار مثبت گسترش این فناوری در قیاس با نسل 3 قابل محاسبه نیست.

این در حالیست که وزارت ارتباطات و مسوولان سازمان رگولاتوری از سال 99 تاکنون به کرات وعده واگذاری فرکانس‌های نسل 5 را داده‌اند که هر بار نیز به دلایلی نامعلوم این وعده به تعویق افتاده است.

برای آنکه بدانید دنیا و به خصوص کشورهای منطقه از نظر توسعه فناوری نسل پنجم ارتباطات در چه وضعیتی هستند، ذکر نمونه‌هایی ضرورت دارد.

شهریور ماه سال 94 رسانه‌ها اعلام کردند دولت ترکیه در مزایده واگذاری امتیاز نسل 5 به بخش خصوصی 4 میلیارد یورو درآمد کسب کرد که این رقم بیش از کل درآمد خصوصی سازی این کشور در سال گذشته میلادی بود.

چهار سال بعد یعنی در سال 98 نیز شرکت مخابراتی ترکسل  اعلام کرد که با ثبت سرعت ۲.۲۸۳ گیگابیت بر ثانیه  موفق شده به بیشترین سرعت در شبکه نسل پنجم اینترنت همراه 5Gدست پیدا کند.

سال 99 نیز که نخستین وعده واگذاری فرکانس نسل 5 در ایران داده شد، مؤسسه Opensignal در  گزارش خود متوسط سرعت اینترنت نسل پنجم ۱۲کشور پیشرو جهان را در بازه زمانی تقریباً سه ماهه از ۱۶ماه مه تا ۱۴ آگوست ۲۰۲۰ (27 اردیبهشت تا 24 مردادماه 99) مورد بررسی قرار داد. نتیجه این تحقیق نشان داد عربستان سعودی با ۴۱۴.۲مگابیت بر ثانیه بالاترین سرعت اینترنت نسل پنجم را دارد.

میزان و سرعت رقابت و عرضه خدمات نسل 5 و استقبال کاربران و کسب‌وکارها از این فناوری به حدی بالاست که فروردین ماه سال جاری  دولت مالزی اعلام کرد که قصد دارد از سال آینده «دومین» شبکه نسل پنجم خود را با هدف از بین بردن انحصار مخابراتی راه اندازی کند!

لذا وضعیت کشورهای همتراز با ایران در سرعت بکارگیری این فناوری مشهود است و تاخیر و عقب نگه‌داشتن کشور در این عرصه، نه تنها جای هیچ دفاع و افتخاری ندارد، بلکه رسیدگی نهادهای بالادستی را می‌طلبد.

سرعت دانلود بالاتر، سرعت آپلود بالا، تماس‌های ویدیویی با کیفیت بالا، استریم همزمان بازی‌های ویدیویی، افزایش سرعت اینترنت 4G، کیفیت بالاتر AR، ترجمه همزمان، ماشین‌های خودران، شهرهای هوشمند بر بستر 5G، جراحی از راه دور و بهبود صنایع کشاورزی و تامین غذا تنها بخشی از کاربردها و اهمیت توسعه فناوری نسل پنج است که در کنار این مزیت‌ها فرصت ایجاد انبوهی از کسب‌وکارها و مشاغل جدید را نیز فراهم می‌کند.

حتی اگر فرض را بر وجود هر مشکلی میان وزارت ارتباطات و همراه اول بگیریم، گروگان گرفتن فناوری صرفا به منزله محروم ساختن یک اپراتور نیست بلکه به منزله فرصت‌سوزی و عقب انداختن کشور و مردم از انبوهی مزایا، مشاغل و کسب‌وکارهایی است که بر این بستر امکان رشد و پیشرفت دارند. لذا وزارت ارتباطات مسایل خود را باید به روش دیگری حل کند تا چالشی که امروز گریبان ارتباطات ثابت و شرکت مخابرات و کشور را گرفته، به شکل دیگر و در عرصه‌ای دیگر ایجاد نشود.