لزوم حذف نهادهای موازی با شورای عالی فضای مجازی

آی‌تی‌من- نشست «قرارگاه تحول؛ از سرگذشت تا سرنوشت شورای عالی فضای مجازی» به منظور بررسی 12 سال فعالیت شورای عالی فضای مجازی با حضور آقامیری دبیر شورای عالی و رییس مرکز ملی فضای مجازی، ابوالحسن فیروزآبادی دبیر سابق شورای عالی و انتظاری دبیر اسبق این شورا و به همت هسته سپهرا مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد.

محمد امین آقامیری دبیر شورای عالی و رییس مرکزملی فضای مجازی در این نشست گفت: برای درک جایگاه و تعریف صحیح از شورای عالی فضای مجازی باید در مرحله نخست، مفهوم فضای مجازی به فهم مشترکی در کشور برسد که به اعتقاد من تعریف فضای مجازی، محل زندگی مردم و جامعه‌ای جدید است.

وی با تبیین اولویت‌های شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی افزود: مساله اصلی تبیین و تعیین الزامات و چارچوب‌های سیاست گذاری برای نظام مند کردن این فضا نبوده و اینها شروط لازم است نه کافی، بنابراین مساله اصلی، جامعه پردازی مناسب و در شان ایران اسلامی‌ در این فضاست.

آقامیری با تاکید بر این که تحقق این مهم نیاز به همراهی تمامی‌ دستگاه‌های اجرایی در کشور دارد، تاکید کرد: نباید میان دیدگاه شورای عالی فضای مجازی و دستگاه‌های اجرایی تعارضی در این تعریف باشد و همسویی و همراهی این دو بخش برای تحقق سیاست‌ها و برنامه‌های کشور در حوزه فضای مجازی ضروری است.

آقامیری در خصوص ضمانت اجرایی سیاست‌ها، گفت: با نگاه به سایر کشورها می‌توانیم تجربیات دیگران را بررسی کنیم. در حال حاضر کل اتحادیه اروپا با اجماع کامل هنوز امیدوار نیست بتواند سیاست‌های خود را اجرایی کند و آمریکا و چین نیز مسیرهای دیگری را انتخاب کردند که این به دلیل این است که مفاهیم جدیدی در حوزه قدرت در فضای مجازی در حال شکل گیری است.

وی افزود: این مفاهیم جدید همچون حکمرانی داده در ایران متولی مستقیم ندارد و در واقع بسیاری از مفاهیم فضای مجازی با فضای سنتی متفاوت است و نظام تنظیم گری ما برای این فضا آماده نیست.

 آقامیری گفت: بسیاری از مفاهیم در فضای مجازی ادبیات مشترک ندارد و صرفا تجربه و ادبیات جهانی برای آن وجود دارد بنابراین زمانی که مبانی اصولی به بحث گذاشته می‌شود زمان و انرژی بسیاری نیاز است تا به یک مدل بومی‌دست یابیم.
 

در ادامه این نشست، ابوالحسن فیروزآبادی دبیر سابق شورای عالی و رییس مرکز ملی فضای مجازی گفت: پیشتر نگاه به فضای مجازی ابزاری بود اما امروز ساخت انسان و هوش طبیعی مطرح می‌شود که این نشان دهنده این است که معادلات در این فضا تغییر کرده و بسیاری از توانمندی‌های قدرت نرم در اختیار هوش مصنوعی گذاشته شده و شاهد تحولات بزرگی در این حوزه با منظومه‌های ماهواره‌ای، توسعه زیرساخت‌ها و نسل‌های جدید 5G و 6G، IOT و ... خواهیم بود.

وی با بیان این که در فضای مجازی ابزارهای حاکمیت گریز در حال توسعه هستند و ما باید برای این صحنه آماده شویم، افزود: ساختار سیاست گذاری در کشور مشکل دارد و این نقش نه در فرآیندهای قانونی و نه قانون اساسی به روشنی تبیین نشده است. همچنین باتوجه به این که فضای مجازی، فضایی اجتماعی – اقتصادی است نیاز است تا دولت‌ها از این فضا حمایت اقتصادی کنند و بودجه لازم برای تحقق اهداف آن اختصاص داده شود.

فیروزآبادی تاکیدکرد: بالاترین دستاورد شورای عالی فضای مجازی شبکه ملی اطلاعات است. همچنین در حوزه فرهنگی مصوبات خوبی در حوزه فیک نیوزها و هویت تصویب شده که باید این سیاست‌ها مورد توجه نظام قرار گیرد.

وی ادامه داد: مخاطب بسیاری از مصوبات شورای عالی فضای مجازی دولت است و اگر دولت همراه شود بسیاری از مشکلات در این حوزه برطرف خواهد شد. البته در سایر حوزه‌های حقوقی و قضایی هم نیاز است تا از طریق لوایح، دولت سیاست‌ها را مطرح و تبدیل به قانون کند.
 

همچنین محمدحسن انتظاری دبیر اسبق شورای عالی و رییس مرکز ملی فضای مجازی در ادامه این نشست با بیان اهمیت شناخت مفاهیم این حوزه گفت: تعریف مشترک در چیستی فضای مجازی و وفاق در این مفهوم به دلیل عدم آشنایی با این مساله در کشور وجود ندارد که این مهم تحقق یک گفتمان مشترک را سخت می‌کند و برای اصلاح آن نیاز است تا نماینده مطلوب در سازمان‌ها برای عضویت در شورای عالی فضای مجازی تربیت شود.

وی افزود: احکام مقام معظم رهبری بسیار روشن است و باید این مطالبه ایجاد شود که چرا هنوز دستگاه‌ها و شوراهای دیگر موازی با شورای عالی فضای مجازی فعالیت می‌کنند؛ برای انسجام در نظام تصمیم گیری و سیاست گذاری لازم است تا چالش موازی کاری در راهبری این فضا برطرف شود.

انتظاری با بیان این که شورای عالی فضای مجازی برای تحقق اهداف خود نیاز به حمایت مالی بیشتر دارد، تاکید کرد: باید آموزش عالی کشور نسبت به تربیت نیروهای متخصص و مسلط به مفاهیم فضای مجازی اقدام کند تا در این حوزه به ادبیات مشترک برسیم.

وی ادامه داد: ما در یک دوره تحول هستیم و برای رسیدن به نقطه پایدار نیاز است تا تمرکز و کار بیشتری در این حوزه صورت گیرد که خوشبختانه شورای عالی فضای مجازی در سند راهبردی مصوب خود به این مهم پرداخته است.